Verlangen en vertwijfeling

Herman Westerink

De vroege moderniteit wordt gekenmerkt door een sterk geïntensifieerd religieus leven. De ervaring van de afwezigheid van God neemt in het geloofsleven een bijzondere plaats in. In protestantse theologische literatuur en in biografieën van enkelingen ontstaat veel aandacht voor de thematiek van verlies, verwerping en verlatenheid. Dit wordt bijvoorbeeld zichtbaar in de wanhoop van Franciscus Spira, een Italiaanse protestant die ervan overtuigd raakt door God verlaten en verworpen te zijn.Wat is de relatie tussen geloof, wanhoop en melancholie? Welke rol speelt de predestinatieleer in de herijking van een geloofsleven waar vertwijfeling en verlangen de kernaspecten zijn? De auteur behandelt deze vragen aan de hand van Luther, Calvijn, Franciscus Spira, Willem Teellinck, Gisbertus Voetius en Jean de Labadie. Ook het denken van Sigmund Freud en Jacques Lacan over melancholie, liefde en verlangen levert een belangrijke bijdrage aan de interpretatie van vroegmoderne protestantse vroomheid. Dr. Herman Westerink is verbonden aan het Titus Brandsma Instituut en het Center for Contemporary European Philososophy van de Radboud Universiteit Nijmegen.