Onze wereld in wording

Aurelius Augustinus

“In het begin schiep God de hemel en de aarde.” In die woorden herkennen vele mensen de eerste zin uit de bijbel, joden en christenen in het bijzonder. Het vervolg is nog steeds overbekend: daarin wordt verhaald hoe God in zes dagen de wereld schept en op de zevende dag uitrust van het werk dat tot stand is gebracht. Iedereen denkt het verhaal te kennen. Of de inhoud geloofd wordt, is een ander verhaal.

De bijbelse scheppingsverhalen blijven bron voor discussie. Dat geldt voor de moderne tijd, maar dat gold ook voor vroegere tijden. Augustinus (354-430) heeft zich in de loop van zijn leven minstens vijfmaal beziggehouden met een zorgvuldige lezing en uitleg van de eerste bijbelpagina. Dit boek bevat de eerste Nederlandse vertaling van zijn oudste twee commentaren. Het ene werk De Genesi aduersus manichaeos dateert van 388-390; het andere De Genesi ad litteram liber unus inperfectus schreef  hij enkele jaren later in 393-394. Hij is dan net priester in de Noord-Afrikaanse stad Hippo Regius.

In beide werken valt Augustinus te leren kennen als een nauwkeurige bijbellezer. Hij heeft oog voor details waar je als moderne lezer meestal ongemerkt overheen leest. In zijn uitleg blijkt hij bovendien een toegewijd pastor en diepzinnig theoloog. In beide werken spant Augustinus zich bovendien in om toegankelijk te schrijven en klare taal te gebruiken. Als geen ander is hij in staat om te laten zien dat de eerste bijbelverhalen iets verkondigen over zijn eigen leefwereld. Met zijn creatieve uitleg beoogt Augustinus ook ons verbanden te laten zien tussen de  scheppingsverhalen en het eigen leven in onze wereld in wording.